در وداع با عرفات

امروز، يازدهم نوامبر ٢٠٠٤، روز ادای احترام جهان به ياسر عرفات است. او در حالی جهان را ترك كرد كه نه رهبر يك قدرت بزرگ بود و نه حتی رئيس يك دولت مستقل. اما جا يگاهی كه جهان برای عرفات قايل است و شمار كسانی كه امروز سرگذشت اين مرد را با حسی توام با ستايش و دريغ در ذهن خود مرور كردند با هيچ رهبر سياسی ديگری در دهه اخير قابل مقايسه نيست.
رفتار جهانيان نسبت به او همانقدر تقسيم شده بود كه سرزمينش. در بسياری كشورها زورگويان و زيادت طلبان از او نفرت داشتند. همانگونه صلح دوستان و ستم ستيزان از صميم قلب دوستش داشتند. او برای هيچ كس هيچ نبود.
اما در تمام اين نگاه های ضد و نقيض يك حقيقت آشكار است. طی پنجاه سال پيكاری پيگير، تحت رهبری عرفات، نه تنها “مساله آورگان فلسطين” در ذهن جهانيان به “مساله فلسطين” تبديل شد، بلكه، چه در ذهن ملت يهود و چه در ذهن ملل عرب و مسلمان اين تلقی عمومی كه “ارض موعود” سرزمينی صرفا يهودی يا صرفا فلسطينی است به تدريج منزوی و قبول حق موجوديت دو كشور مستقل از مشروعيتی خلل ناپذير برخوردار شد.
عرفات امروز دنيا را در حالی وداع می گفت كه می ديد حتی اگر تمام پول و ثروت فراوان فرمانروايان بر اين جهان خاكی در كف سنگدلان خون ريز هم ريخته شود، يا اگر هزار جان معصوم ديگر نيز با وعده بهشت آرزوی صلح را در قلب ها منفجر كنند، باز هم غيرممكن است ثمره نيم قرن تلاش او و راه طی شده بر باد رود و “شهرك سازی” و “آواره سازی” در يك سو و “به دريا ريختن غاصبان” در ديگر سو از نو به انديشه و سياست مسلط بدل شود. موفقيت در تغيير اين ذهنيت برجسته ترين يادگار عرفات و پشتوانه اصلی احترام و ستايش جهان به هنگام وداع با اوست. او و رابين براستی دركی نوين از مفهوم صلح را در منطقه ما رواج دادند. آنها هردو قهرمانان واقعی صلح اند.
جهان امروز يقين كرده است كه فلسطينيان ديرتر يا زودتر كشور مستقل خود را خواهند داشت. شكل گيری اين يقين بدون ديدن نقش راه و رهبری عرفات غير قابل تصور است.
و آن روز كه رسانه ها خبر اين رويداد تاريخی، خبر تاسيس دولت مستقل فلسطينی، را پوشش دهند باز سيمای عرفات و بوسه های آخرين وداع او با ملتش در چشم جهانيان به نيكی مرور خواهد شد. فقدان او برای همه آنان كه صلح، عدالت و آزادی را دوست دارند غمی سنگين است. او شايسته ستايش است.